Bí đao và bí đỏ là những thực phẩm có lợi cho sức khoẻ nhờ nguồn dinh dưỡng dồi dào. Hai loại quả này có thể cung ứng lượng vitamin C cũng như vitamin B2 đáng kể cho cơ thể. Vì lẽ đó, hãy lưu lại cách làm mứt bí đao và mứt bí đỏ để Tết này vừa có thể thưởng thức những món mứt thanh ngọt, vừa có thể bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết cho cả gia đình.

1. Cách làm mứt bí đao

1.1. Cách làm món mứt bí đao trắng giòn, thanh ngọt

Nguyên liệu:

  • 1 kg bí đao
  • 600 gam đường cát trắng
  • 50 gam vôi tôi
  • 30 phèn chua
  • 2 thìa cà phê nước hoa bưởi

Cách làm mứt bí đao trắng truyền thống:

cách làm mứt bí đao truyền thống
Mứt bí đao trắng giòn, thanh ngọt từ lâu đã trở thành món mứt không thể thiếu trong ngày Tết cổ truyền của dân tộc. Ảnh: Internet.

Bước 1: Sơ chế

  • Bí đao bổ làm đôi, gọt bỏ ruột và vỏ xanh bên ngoài, rửa sạch. Sau đó, cắt bí đao thành hình con chì dài khoảng 6 – 7 cm.
  • Ngâm bí đao với nước vo gạo khoảng 6 tiếng cho mứt bí có màu trắng đẹp
  • Hoà tan 50 gam vôi tôi với 3 lít nước, để yên khoảng 30 phút cho bột vôi lắng xuống rồi gạn lấy phần nước trong bên trên. Cho bí đao vào ngâm ngập trong nước vôi trong. Ngâm nước vôi trong có tác dụng khử chua và làm cho miếng bí đao cứng hơn giúp bí không bị nát khi sên. Sau khoảng 6 tiếng, vớt bí đao ra và rửa lại nhiều lần cho thật sạch.
  • Đun sôi một nồi nước. Cho phèn chua vào nồi và đợi đến khi phèn chua tan hoàn tan thì tắt bếp. Cho bí đao vào nồi và đậy nắp lại, để yên khoảng 3 phút để bí đao trong lại. Nếu không có sẵn phèn chua, có thể vắt một quả chanh vào nồi thay cho phèn chua rồi làm tương tự.
  • Sau đó đổ bí đao ra rổ, xả nhiều lần dưới nước lạnh, để ráo. Đem bí đao ra phơi nắng khoảng 1 tiếng. Hoặc cho vào lò sấy sấy ở nhiệt độ 70 độ C trong 20 phút. Sau bước này thấy bí trắng dần lên rất nhiều.

Bước 2: Ướp đường và sên mứt

  • Cho phần bí đao đã sơ chế và toàn bộ đường vào một chảo sâu lòng. Dùng đũa đảo nhẹ cho bí đao và đường được trộn đều. Ướp khoảng 10 tiếng cho đến khi miếng bí đao chuyển sang màu trắng trong. Trong thời gian đó, thi thoảng đảo bí đao cho đường ngấm đều vào từng miếng mứt.
  • Bắc chảo bí đao lên bếp và bật lửa lớn. Sau khi nước đường trong chảo sôi thì hạ lửa nhỏ liu riu và đun tiếp cho đến khi nước đường cạn dần. Khi nước đường đã gần cạn thì phải nhanh tay đảo đều để bí ngấm đều đường.
  • Cho thêm nước hoa bưởi vào chảo, đảo tiếp cho đến khi đường khô lại và bám đều quanh miếng bí. Khi thấy đường đã kết tinh thì tắt bếp nhưng vẫn tiếp tục đảo đều tay khoảng 10 phút nữa cho mứt khô hẳn.
  • Trải mứt bí ra một mâm lớn để nguội hẳn rồi mới bỏ vào lọ kín để bảo quản.
cách làm mứt bí đao
Các bước làm mứt bí đao trắng. Ảnh: Internet.

Mẹo làm mứt bí đao ngon tuyệt hảo

Bí đao làm mứt phải chọn loại bí đao già, càng to càng tốt. Bí đao già thường có lớp vỏ đã mốc trắng, cuống khô, bấm vào thấy cứng và cầm nặng tay. Nên chọn loại bí thơm Cao Bằng để cho thành phẩm mứt bí đao ngon nhất.

Mục đích của việc ngâm nước vôi là để tạo độ cứng cho mứt bí đao. Còn phèn chua có tác dụng tạo độ trong cũng như độ chắc, dẻo của mứt bí đao. Nếu không mứt bí đao sau khi sên sẽ mềm nhũn, bở rệu. Vì vậy, nếu bạn đã quyết định làm mứt bí đao thì tốt nhất nên chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu và thực hiện đầy đủ các bước trong cách làm mứt bí đao bên trên.

1.2. Làm mứt bí xanh lá dứa đường phèn thơm mát

Nguyên liệu:

  • 1kg bí xanh (bí đao)
  • 500gam đường phèn
  • 30gam vôi tôi
  • 30gam phèn chua
  • 1 bó lá dứa

Cách làm:

Bước 1: Sơ chế bí

  • Bí đao gọt vỏ, rửa sạch, cắt thành thanh dài, độ rộng khoảng 1cm. Có thể dùng dụng cụ để tạo thành hình răng cưa. Khi sơ chế, nên gọt hết lớp vỏ màu xanh ở bên ngoài và phần ruột xốp trắng bên trong, chỉ giữ lại phần thịt bí đao đặc và chắc.
  • Hòa tan vôi tôi với 3 lít nước trong một chiếc chậu nhỏ rồi để yên khoảng 30 phút. Khi nước vôi đã lắng xuống, đổ nhẹ tay sang 1 chiếc âu khác để thu được phần nước vôi trong.
  • Cho bí đao vào ngâm bí với nước vôi trong khoảng 8 tiếng. Lượng nước vôi phải đủ ngập mặt bí đao. Sau khi ngâm xong, vớt bí đao ra và rửa lại với nước rồi dàn đều bí ra rổ, để thật ráo nước.

Bước 2: Chần bí với nước phèn chua

  • Tiếp theo, cho phèn chua và 2 lít nước vào một nồi lớn, bắc nồi lên bếp đun sôi. Đợi nước sôi, thả bí đao vào chần sơ khoảng 2 phút cho bí đao có độ trong.
  • Sau thời gian trên, vớt bí ra rổ. Rửa lại bí đao nhiều lần với nước để bí đao hết mùi vôi và phèn. Nếu còn vôi khi ăn mứt bí đao sẽ có mùi hắc. Rửa xong thì vớt bí ra rổ, đem để chỗ thoáng gió khoảng 3 tiếng cho bí khô hoàn toàn.

Bước 3: Ướp bí với đường phèn

  • Đem đường phèn đi xay nhẹ nhàng trong máy xay sinh tố để thu được loại đường phèn mịn. Làm như vậy sẽ giúp đường dễ tan hơn khi bí đao tiết ra nước.
  • Ướp bí đao và đường phèn trong một thau lớn khoảng 8 tiếng. Sau thời gian đó, bí sẽ tiết ra nước và làm đường tan hết. Lúc này các miếng bí đao sẽ có màu trong suốt đẹp mắt.

Bước 4: Tạo màu cho mứt bí xanh

  • Lá dứa rửa sạch, cắt khúc, rồi cho vào máy xay sinh tố cùng 1 chén nước, xay nhuyễn.
  • Lọc lá dứa để lấy phần nước, bỏ bã. Cho phần nước lá dứa đã lọc vào hỗn hợp bí đao và đường phèn trộn đều. Để thêm 2 tiếng nữa cho bí đao thấm màu xanh của lá dứa.
xay lá dứa lấy nước cốt
Dùng lá dứa xay nhuyễn để tạo màu xanh đẹp mắt cho mứt bí đạo. Ảnh: Internet

Bước 5: Sên mứt bí

  • Bắc lên bếp một chảo sâu lòng. Cho tất cả hỗn hợp trên vào chảo và đun với lửa vừa, thi thoảng đảo đều. Đợi đến khi hỗn hợp sôi thì giảm nhỏ lửa và đảo đều tay hơn. Nước đường lúc này sẽ cạn dần và bắt đầu sánh lại, đảo sẽ thấy nặng tay. Một lát sau sẽ bắt đầu xuất hiện những hạt đường kết tinh màu trắng bám xung quanh miếng bí thì tắt bếp. Tiếp tục đảo thêm khoảng 10 phút cho mứt bí đao nguội bớt và các miếng mứt không bị dính vào nhau.
  • Rải mứt bí đao ra mâm rồi đem đi phơi nắng khoảng 2 tiếng cho mứt bí đao khô hơn nữa. Có thể dùng lò nướng hoặc lò vi sóng ở nhiệt độ 80 độ C để sấy mứt bí đao thay cho việc phơi nắng.

Cách làm mứt bí đao có vẻ khó và mất nhiều thời gian hơn so với các loại mứt khác nhưng với những hướng dẫn cụ thể nêu trên, chắc chắn các bạn sẽ có món mứt bí thanh ngọt, mới lạ và hợp vệ sinh để chiêu đãi gia đình, bạn bè.

cách làm mứt bí đao lá dứa
Mứt bí đao lá dứa đường phèn thơm mát. Ảnh: Internet.

2. Cách làm mứt bí đỏ

Vào dịp Tết, mứt xanh hay mứt bí đỏ đều rất được ưa chuộng. Đặc biệt là mứt bí đỉ với màu sắc bắt mắt nên sẽ thu hút các bé khi đến chơi nhà bạn. Bí đỏ mang nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, mứt bí đỏ thơm ngon, ngọt bùi sẽ làm cho khay mứt Tết nhà bạn thêm phần sinh động hơn.

2.1. Cách làm món mứt bí đỏ dạng miếng kiểu truyền thống

Nguyên liệu:

  • 1kg bí đỏ
  • 500gam đường cát trắng
  • 2 quả cam
  • 1 thìa cà phê muối
  • 50gam vôi tôi
cách làm mứt bí đỏ sấy khô
Từng thanh mứt bí đỏ giòn giòn thoang thoảng hương cam sẽ khiến bạn ăn mãi không dừng. Ảnh: Internet.

Cách làm:

Bước 1: Sơ chế

  • Bí đỏ sau khi mua về, rửa sạch, gọt vỏ, bỏ cả phần ruột mềm rồi rửa lại một lần nữa cho sạch nhựa. Thái bí đỏ thành từng miếng nhỏ vừa ăn, không nên thái quá nhỏ vì bí đỏ sau khi sên sẽ bị “teo” bớt đi.
  • Hoà tan vôi tôi trong 3 lít nước, đợi 30 phút cho cặn vội lắng xuống thì chắt lấy phần nước vôi trong ở phía trên ra một chiếc thau khác. Cho bí đỏ vào thau nước vôi trong và ngâm khoảng 3 tiếng. Sau đó vớt bí đỏ ra rổ, rửa lại nhiều lần cho sạch mùi vôi và để bí cho thật ráo.
  • Quả cam đem lột lấy lớp vỏ bên ngoài. Lột từ từ và khéo léo để lớp vỏ còn nguyên vẹn. Sau đó, thái vỏ cam thành những sợi nhỏ có đường kính bằng chiếc đũa.
sơ chế bí đỏ
Sơ chế bí đỏ và vỏ cam làm mứt. Ảnh: Internet.

Bước 2: Sên mứt

  • Cho 500ml nước vào nồi và bắt lên bếp đun sôi. Cho thêm 100gam đường vào nồi, khuấy đều cho đường tan. Khi nước đường sôi thì hạ nhỏ lửa, đồng thời thả vỏ cam và bí đỏ vào luộc. Trong quá trình luộc, thi thoảng phải đảo để bí và vỏ cam thấm đều vị ngọt. Đợi khoảng 30 phút cho nước đường cạn thì tắt bếp. Vớt bí đỏ và vỏ cam ra rổ để cho thật ráo.
  • Cho phần đường còn lại cùng 100ml nước vào một chảo sâu lòng. Bắc chảo lên bếp, đun sôi cho đường tan hoàn toàn. Tiếp đến, cho bí đỏ và vỏ cam vào chảo, hạ nhỏ lửa để sên mứt. Trong quá trình sên, thường xuyên đảo đều để mứt bí ngấm đều đường. Đợi đến khi nước đường gần cạn thì đảo đều liên tục để đường kết tinh bám đều xung quanh các miếng mứt. Khi miếng mứt đã được phủ đường xung quanh và nước đường cạn hẳn thì tắt bếp. Đợi cho mứt bí đỏ nguội hẳn rồi cho vào hũ thủy tinh để bảo quản và dùng dần.
sên mứt bí đỏ
Sên mứt bí đỏ và bảo quản cẩn thận để dùng được lâu. Ảnh: Internet.

2.2. Làm mứt bí đỏ dẻo thơm cực đơn giản

Nguyên liệu:

  • 1kg bí đỏ
  • 400gam cà rốt
  • 1 quả cam
  • 600gam đường cát trắng
  • 50gam vôi tôi
  • 1 thìa cà phê muối

Cách làm:

Bước 1: Sơ chế

  • Bí đỏ và cà rốt sau khi mua về cạo sạch vỏ. Rửa lại nhiều lần với nước cho sạch nhưa. Cắt bí đỏ và cà rốt thành từng miếng nhỏ, cắt nhanh tay vì không cần chú trọng đến hình dáng. Chia bí đỏ và cà rốt thành 2 – 3 phần nhỏ. Lần lượt cho từng phần vào máy xay sinh tố để xay nhuyễn. Việc dùng cà rốt là để giúp cho món mứt có màu đỏ đẹp mắt hơn.
  • Rửa thật sạch quả cam. Vắt lấy nước cốt cho vào một bát riêng. Thái lớp vỏ cam thành từng miếng nhỏ rồi cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn. Vỏ cam sẽ tạo hương thơm hấp dẫn cho món mứt bí đỏ.

Bước 2: Ướp mứt

Cho toàn bộ bí đỏ, cà rốt và vỏ cam đã xay nhuyễn vào một thau rồi trộn đều với đường cát trắng. Để yên khoảng 3 tiếng cho đường tan hoàn toàn.

xay bí đỏ với cà rốt
Cho cà rốt vào xay nhuyễn cùng bí đỏ để món mứt có màu đỏ cam đẹp mắt. Ảnh: Internet.

Bước 3: Sên mứt

Chuẩn bị sẵn một khay lớn và sạch. Dùng một miếng giấy nến lót đáy khay. Nếu không có giấy nến có thể thoa một lớp dầu ăn thay thế. Đổ hỗn hợp trên lên khay, trải đều thành một lớp không quá dày. Cho khay vào lò nướng ở nhiệt độ 100 độ C nướng trong khoảng 5 – 7 phút. Khi thấy mứt đã khô thì tắt lò rồi lấy khay mứt ra ngoài. Đợi cho mứt nguội bớt. Lấy mứt ra khỏi khay và thái mứt thành từng miếng vừa ăn. Sau đó để ra mâm cho nguội hẳn rồi cho vào lọ thuỷ tinh để bảo quản.

Vậy là chỉ từ một vài nguyên liệu đơn giản bạn đã có thể tự tay tạo nên món mứt bí đỏ tuyệt ngon và hấp dẫn để làm phong phú hơn mâm bánh mứt ngày Tết của gia đình. Miếng mứt bí đỏ dẻo ngọt, thơm thơm hương vị của vỏ cam chắc chắn sẽ khiến người khác không thể ngừng ăn. Chúc các bạn thực hiện thành công các cách làm mứt bí thơm ngon, bổ dưỡng cho cả gia đình cùng sum vầy đón Tết.

Thanh Hòa tổng hợp